Erkenningsdossier en screening
Op 1 januari 2027 start een nieuwe periode van 10-jarige erkenning van CMO en IA. De geactualiseerde regels zijn hiervoor geldig zoals beschreven in het KB van 10 maart 2024.
Heleen Neirynck
Medewerkster Toekomsttraject2030 en Belangenbehartiging 02 536 19 24 contacteerErkenningsdossier (deadline 31/12/2024)
De meeste ngo’s zullen tegen 1/1/2027 hun erkenning voor een derde keer moeten hernieuwen. De regels in de wet ontwikkelingssamenwerking uit 2013, zijn nog altijd geldig en de nieuwste regels voor de volgende erkenningsronde zijn op 10 maart 2024 ondertekend door minister Gennez in het KB 2024. Een geconsolideerde versie van dat KB kan je hier downloaden.
Praktisch
Tegen 31 december 2024 moeten organisaties die vanaf 1/1/2027 erkend willen zijn als CMO (of als IA), een erkenningsdossier bij DGD indienen. Dat dossier bestaat uit 3 grote delen (de rest zijn eerder formele zaken):
- Alle bewijslast van jouw organisatie die aantoont dat je aan de 6 algemene en de 7 specifieke voorwaarden voldoet om als CMO erkend te worden.
- Een strategisch plan op 10 jaar (2027-2036)
- De documenten voor de screening
De officiële format van het erkenningsdossier is hieronder te downloaden in het NL en in het FR.
De federaties becommentarieerden de format in de kantlijn.
Zoek je nog antwoorden op vragen met betrekking tot het erkenningsdossier en de screening? Hieronder vind je een link naar een FAQ waar vragen voor iedereen beantwoord worden (in het NL en in het FR):
FAQ erkenning en screeningOp 19 oktober 2023 organiseerden we een online infosessie rond de erkenning en de screening en hieronder vind je ook de presentatie:
- DGD-regelgeving
Presentatie infosessie erkenning en screening – 19 oktober 2023
-
Waarom is een erkenning belangrijk?
De internationale donorconferentie bereikte in 2005 in Parijs een akkoord over de uitgangspunten die tot een grotere kwaliteit en een grotere effectiviteit van de hulp zouden moeten leiden (Verklaring van Parijs). Samen met een meer doorgedreven results driven agenda zorgde dit dat de verwachtingen van de Belgische overheid ten aanzien van de ngo’s wijzigden. Om in aanmerking te komen voor medefinanciering moeten organisaties eerst kunnen bewijzen dat ze in staat zijn om verantwoord om te gaan met publieke middelen. Er werd een bijkomende ex-ante toets ingevoerd: de screening.
Als sector zien we de erkenning en de screening als een kans om als strategische partner beschouwd te worden door de overheid: een erkenning van 10 jaar biedt sinds 2017 ook zekerheid om 5-jarenprogramma’s te kunnen opmaken en zo duurzaam te kunnen samenwerken met partners.
-
Welke organisaties kunnen een erkenning krijgen?
De wet OS (2013) en het KB 2016 regelen dat vier soorten organisaties erkend kunnen worden door de minister van ontwikkelingssamenwerking:
- Erkenning als CMO (organisatie van de civiele maatschappij)
- Erkenning als IA (institutionele actor)
- Erkenning als federatie
- Erkenning als koepel
-
Welke stappen moet je doorlopen in de erkenningsprocedure?
Om als CMO erkend te worden, zijn er twee hordes te nemen:
- Het indienen van een erkenningsdossier (deadline 31/12/2024). De verplichte documenten voor de screening moeten ook al bij dit erkenningsdossier gevoegd worden.
- Slagen voor de screening.
-
Hoeveel erkenningen en voor wie?
Historiek:
- Na de screening van 2006 waren op 1/1/2007 58 ngo’s erkend (PWC-screening, 76 ngo’s hadden hun kandidatuur ingediend)
- In 2009 volgde nog een tussentijdse screening met 11 nieuw erkende ngo’s (14 ngo’s hadden hun kandidatuur ingediend)
- Na de screening van 2016 waren op 1/1/2017 74 ngo’s erkend (Deloitte-screening, 94 ngo’s hadden hun kandidatuur ingediend)
- 20 organisaties waren in 2016 niet geslaagd voor de screening; 4 daarvan hebben nadien nog beroep aangetekend en 2 van de vier hebben gelijk gekregen.
- Bij de tussentijdse screening van 2020-2021 zijn 6 (nieuwe) organisaties erkend (IPIS, Search for Common Ground, Apopo, Wapa Intl, COTA en Frères des Hommes)
- In 2021 is één organisatie haar erkenning verloren
- Na de screening van 2006 waren op 1/1/2007 58 ngo’s erkend (PWC-screening, 76 ngo’s hadden hun kandidatuur ingediend)
-
Huidig aantal erkenningen sinds 1/1/2022
- Officiële lijst op de website van DGD
- Overzicht (1/1/2022):
Aantal CMO’s 81 Aantal IA’s 9 Aantal federaties 3 Aantal koepels 2
Wat zal er veranderen voor het erkenningsdossier?
- De indicatoren voor het aantonen van een draagvlak in de Belgische samenleving zijn aangescherpt. Vanaf 1/1/2027 voldoet een organisatie aan 5 van in totaal 8 indicatoren. Voor elk van die indicatoren is ook bepaald hoeveel jaar terug in de tijd bewijzen moeten aangeleverd worden.
- Explicitering dat organisaties die deel uitmaken van een ‘groter geheel’ bewijslast kunnen aanleveren van het ‘groter geheel’. (vb. vakbondsngo’s die verwijzen naar het draagvlak van de vakbondsbeweging).
Screening: algemeen
Voor de beschrijving van de definities en criteria van de 8 domeinen van de screening (en verplichte lijst van informatiebronnen), is het KB 2024 de enige referentietekst (definities en criteria in bijlage 1 en de informatiebronnen in bijlage 3)
Hieronder vind je voor elk van de domeinen, linken naar aparte artikels op de website waar alles te vinden is om elk domein van de screening goed te kunnen voorbereiden.
- Financieel beheer
- Strategisch beheer
- Integriteit
- Resultaatgericht beheer (RGB)
- Partnerschapsbeleid
- Transversale thema’s gender en milieu
- Risicobeheer
- Transparantie
Op 21 mei 2024 publiceerde DGD het lastenboek voor de aanwerving van een extern bureau dat DGD zal helpen met de voorbereiding en de uitvoering van de screening (lastenboek in het NL en in het FR). De timing voor dat bureau ziet er als volgt uit:
- Ten laatste tegen 15 december 2024 moeten de CMO’s en IA’s over ‘het toetsingsformulier’ (‘de vragenlijst?’) beschikken. (Opm.: dit moet NIET ingediend worden tegen eind december 2024)
- Indiening van het eigenlijke erkenningsdossier: 31 december 2024
- Analyse van de dossiers (‘desk study’) door DGD en extern bureau: 1e kwartaal van 2025
- Bezoeken aan de zetels van de CMO en IA (gemengde teams: medewerkers van DGEO en externe consultants): 2e kwartaal 2025
- Deadline voor afronden van het proces (intern bij DGEO): 30 september 2025
- Beslissing van de minister en brief aan alle CMO en IA: deadline 31 oktober 2025
Landingspagina screening op de website van ACODEV
Voor de screening die in 2024/2025 zal georganiseerd worden, is het mogelijk dat organisaties voor bepaalde domeinen een vrijstelling kunnen krijgen als ze al over een ander soort erkenning beschikken.
- Voor het domein financieel beheer kan nooit een vrijstelling aangevraagd worden.
- Vrijstellingen voor organisaties die al een ECHO-erkenning hebben:
- integriteit
- resultaatgericht beheer
- transversaal thema milieu
- risicobeheer
- Vrijstellingen voor organisaties die al een EFQM-erkenning hebben:
- strategisch beheer
- resultaatgericht beheer
- partnerschapsbeleid
- risicobeheer
- transparantie
- Vrijstellingen voor organisaties die al een ISO:9001-erkenning hebben (evt. met het Partos-addendum):
- strategisch beheer
- integriteit
- resultaatgericht beheer
- partnerschapsbeleid
- risicobeheer
- transparantie
- Vrijstelling voor het domein RGB (Resultaatgericht beheer) op basis van de certificering door de DBE (Dienst Bijzondere Evaluatie) van het M&E-systeem. Aan deze vrijstelling is wel de voorwaarde gekoppeld dat de conclusies van de certificering moeten worden bijgewerkt tijdens de institutionele dialoog van 2024 (of uiterlijk in de eerste helft van 2025).
Voor al deze vrijstellingen zijn twee nota’s goedgekeurd door het NGSOC in april 2024 en deze zijn hieronder te downloaden:
Uit het archief: informatie screening 2014/2015 en 2020
De screening van 2015/2016 behoort intussen tot de sectorgeschiedenis, maar hieronder vind je toch nog een paar referentiedocumenten terug die nog handig kunnen zijn bij de voorbereiding van de volgende screening.
Bij de tussentijdse screening van 2021 waren maar 6 organisaties betrokken en waren de site visits veel meer kwalitatief georganiseerd.
Screening 2014/2015 (Deloitte)
Voorbereiding
- Excel vragenlijst screening dec 2015 (beveiligde versie – NL)
- Excel vragenlijst screening dec 2015 (niet-beveiligde versie – NL)
- Ordeningsplan van de documenten (december 2015)
- Glossarium screening 2016
Nawerking
- Brief van minister De Croo over CMO-erkenning 2017-2026 (incl. uitleg over de methode om tot een eindscore voor beslissing te komen)
- Sectorscores screening 2015 Deloitte (vraag per vraag)
- Benchmarktool screening 2015 (NL)
- Benchmarktool screening 2015 (FR)
- Feedbackrapport screening Deloitte – juni 2016 (NL)
- Feedbackrapport screening Deloitte – juni 2016 (FR)
Screening 2020 (Ernst & Young)
- DGD-regelgeving
Restricted content
Lees Meer- DGD-regelgeving
Domein Transparantie
De toepassing van het transparantiebeginsel draagt bij aan het scheppen van een klimaat van vertrouwen tussen de organisatie en haar stakeholders (medewerkers, partners, publieke e...
Lees Meer- DGD-regelgeving
Domein Risicobeheer
Het risicobeheer strekt ertoe de risico's die een organisatie loopt binnen haar interne werking te identificeren en te evalueren, en de nodige corrigerende maatregelen te treffen o...
Lees Meer